اشنایی با بیماری ام.اس:
مولتیپل اسکلروزیس یا تصلب بافت چندگانه (Encephalomyelitis disseminata یا Multiple sclerosis) که با نام اختصاریِ MS شناخته می‌شود یک بیماری التهابی است که در آن غلاف‌های میلین سلول‌های عصبی در مغز و نخاع آسیب می‌بینند. این آسیب دیدگی در توانایی بخش‌هایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند می‌تواند اختلال ایجاد می‌کند و باعث به وجود آمدنِ علائم و نشانه‌های زیاد جسمی شود.
ام‌اس به چند شکل ظاهر می‌شود و علائم جدید آن یا به صورت عودِ مرحله‌ای (به شکل برگشتی) یا در طولِ زمان (به شکل متناوب) اتفاق می‌افتد. ممکن است در بین عود، نشانهٔ بیماری به کلی از بین برود؛ با این وجود مشکلاتِ عصبیِ دائمی بویژه با پیشرفتِ بیماری در مراحلِ بعدی به طورِ مداوم اتفاق می‌افتد. اگرچه علت بیماری مشخص نیست اما مکانیزمِ اصلیِ آن آسیب زدن توسط سیستم ایمنی بدن یا اختلال در سلول‌های تولیدکنندهٔ غلافِ میلین است.
دلایل ارائه شده در مورد این مکانیزم‌ها شامل عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند عفونت است. معمولاً ام‌اس بر اساس نشانه‌ها و علائم و نتایج آزمایش‌های پزشکی تشخیص داده می‌شود. اسکلروز چندگانه یک اختلال پیشرونده خود ایمنی که در آن پوشش های محافظ سلول های عصبی آسیب دیده است و باعث کاهش عملکرد در مغز و ستون فقرات است. علیرغم این که بیماری ام اس در سال 1868 کشف شده است ولی علت MS تا حد زیادی به صورت رمز و راز باقی مانده است.
محققان می دانند آسیب عصبی است که دراثر التهاب ایجاد می شود اما علت التهاب هنوز ناشناخته است. علائم بیماری ام اس متغیر و غیرقابل پیش بینی هستند. هیچ دو نفر مبتلا به بیماری MS علائم دقیقا یکسانی ندارند و علائم هر شخص می تواند در طول زمان تغییر یابد یا در نوسان باشد. یک شخص ممکن است تنها یک یا دو مورد از علائم بیماری MS را تجربه کند در حالی که درشخص دیگرتعداد بیش تری از این نشانه ها نمایان شود. فرد دارای ام‌اس همه علائم یا نشانه‌های عصب شناختی را دارد؛ رایج‌ترین این نشانه‌ها مشکلات دستگاه عصبی خودگردان، دیداری، حرکتی و حسی می‌باشند. علائم خاص از طریق محل‌های زخم در سیستم عصبی مشخص می‌شوند و شامل کم بساوایی یا خواب‌رفتگی مانند مور مور شدن، اسپاسم، ضعف عضلات، واکنش‌های غیرارادی، گرفتگی عضلات یا ناتوانی در حرکت، ناتوانی در هماهنگی و تعادل ناهماهنگی عضلات، مشکل در صحبت کردن یا دیسفاژی، مشکلات دیداری (جنبش کره چشم، کاهش دید یا دوبینی)، احساس خستگی، درد شدید یا درد مزمن و مشکل در ادرار و مدفوع می‌باشد. دشواری در فکر کردن و مشکلات عاطفی مانند افسردگی یا ناخویشتن‌داری عاطفی نیز در بین مبتلایان به ام‌اس رایج است.
بیماری ام اس چیست ؟
بیماری MS شامل اختلال در دستگاه عصبی مرکزی یا به عبارتی شبکه اصلی عصب است که ضربه های الکتریکی را در سرتاسر بدن حمل می کند . مغز نخاع دارای تارهای عصبی است تارهای عصبی در بافتی چربی دار قرار گرفته اند که مبیلین نامیده می شود و به انتقال پیام ها کمک می کند .
غلاف مبیلین در بیماری ام اس ملتحب می شود و به تدریج از بین می رود و به صورت بخش هایی تکه تکه شده و زخمی باقی می ماند که مختلفی از علائم منجر شود که عبارتند از : بی حسی یا سوزش ، مشکلات تعادلی ، ضعف ، گرفتگی عضلانی ، و تار شدن دید فرد . در موارد شدید بیماری افراد توانایی صحبت کردن ، راه رفتن و نوشتن را از دست می دهند .
چگونه بیماری ام اس تشخیص داده می شود ؟
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری ام اس وجود ندارد و همین مسئله باعث سخت شدن تشخیص این بیماری شده است .
برخی از علائم اولیه بیماری ام اس عبارتند از :
بی حسی یا احساس سوزش در بخش هایی از بدن از جمله دست یا پا ، احساس ضعفی نامعلوم ، سرگیجه و کوفتگی ، تار شدن دید ، دو بینی یا نابینایی ، علائم دیگر این بیماری عبارتند از :
گرفتگی های عضلانی ، آسیب دیدگی حس لامسه و توانایی در حس
تغییرات آب و هوایی و درد ، لرزش صحبت کردن ، مبهم ، مشکلات مربوط به روده و مثانه ، مشکلات جنسیتی ، افسردگی .
روش هایی برای تشخیص این بیماری وجود دارند که شامل
1 . بررسی تصویر رزونانس مغناطیسی
2 . جمع آوری مایع مغزی- نخاعی است .
3 . تست عکس العمل تحریک شده روش دیگر برای تشخیص این بیماری .
چگونه بیماری ام اس پیشرفت می کند ؟
سیستم دفاعی بدن نقش مهمی را در پیشرفت این بیماری ایفا می کند .
پزشکان تحت عنوان بیماری مزمن و پیش رونده ام اس آنها را به چهار گروه از الگوها تقسیم بندی می کنند .
1 . بیماری ام اس عود شده تحلیل رفته
2 . بیماری ام اس پیش رونده ثانوی
3 . بیماری ام اس پیش رونده اولیه
4 . بیماری ام اس پیش رونده عود شده .
چگونه بیماری ام اس درمان می شود ؟
بیماری ام اس بسیار پیچیده است بنابراین شیوه درمان آن هم پیچیده است . شیوه های درمان دارویی در دهه آخر باعث کاهش تعداد حالات می شوند .
داروهای بهبود دهنده بیماری :
برای درمان بیماری ام اس عود شده و بهبود یافته شیوه درمان نیز کشف شده است آنها شامل اینترفرون a- 1 اینترفرون بتاط b- 1 و گلایتر امراستات می باشند . اینترفرون ها به طور طبیعی باعث شکل گیری پروتئین هایی می شوند که با ویروس های حمله ور شده مبارزه می کنند . نوانترون به منظور درمان بیماری ام اس پیش رونده ثانوی ، بیماری ام اس پیش رونده رشد و بیماری ام اس عود شده و بهبود یافته تأیید شده است .
پلاسما فرسیس ، تبادل پلاسمایی :
این شیوه درمان صرفا به راه 10 درصد از بیماران مبتلا به ام اس مورد توجه قرار می دهند . بعضی از شیوه های درمانی که مورد توجه قرار گرفته اند با استفاده از ویتامین D ویتامین های ضد اکسنده ، رژیم غذایی با درصد پایینی از چربی اشباع شده و افزایش مقدار برخی
از اسیدهای چرب کاملتر می شوند .
شیوه های درمان در زمان آینده
1 . مبلین دار کردن مجدد :
2 . دستکاری دستگاه دفاعی بدن