علت سرما خوردگی و آنفولانزا چیست؟
بیش از 200 نوع ویروس مختلف می توانند سرما خوردگی ایجاد کنند. در مورد آنفلوانزا عموما دو نوع ویروس آنفولانزا، A و B ، باعث بروز این بیماری در انسان می‌شوند. به طور معمول نوع A عامل همه‌گیری سالانه‌ای است که رخ می‌دهد. این ویروس‌ها پیوسته تغییر می‌کنند و زیرنوع‌ها یا سوش‌هایی را تولید می‌کنند که با ویروس اولی تفاوت دارند اما برخی از ویژگی‌های آن را حفظ کرده‌اند. سوش‌های ویروس آنفولانزا که باعث آنفولانزا می‌شوند ممکن است از سالی به سال دیگر تفاوت داشته باشد. همین مطلب یعنی انواع کم ویروس هایی که باعث آنفولانزا می شوند باعث شده واکسن هایی تهیه شود که به پیشگیری از آنفولانزا کمک می کنند. اما در مورد سرما خوردگی ساختن واکسن به دلیل تعداد زیاد ویروس ها میسر نیست.
تفاوت سرما خوردگی با آنفولانزا
سرما خوردگی و آنفولانزا علائمی مشابه دارند. سرما خوردگی معمولا خفیف تر است در حالی که آنفولانزا علائم شدید تری دارد. سرما خوردگی معمولا علاوه بر احساس خستگی با عطسه، سرفه و آبریزش بینی همراه است. ممکن است همراه تب نبوده یا تب پایین وجود داشته باشد. هچنین ممکن است کوفتگی عضلانی یا سوزش گلو، اشک ریزش وسر درد هم دیده شود.
آنفولانزا معمولا به طور ناگهانی شروع شده و بسیار آزار دهنده است. بیماراحساس ضعف و خستگی می کندو تب دارد. علائـــم دیگر شامل سرفه های خشک، آبریزش از بینی، لرز، درد عضلانی، سر درد شدید، درد چشم وگلو درد ممکن است دیده شود. مدت زمان بیشتری طول می کشد تا آنفولانزا کاملا خوب شود اما در سرما خوردگی این مدت کوتاه تر است.
اگرچه مردم اغلب واژه‌ی آنفولانزا را برای هر نوع بیماری به کار می‌برند که نشانه‌هایی مانند آنفولانزا دارد، لیکن آن یک بیماری ویروسی مجزا با نشانه‌های ویژه‌ی خود است و به‌طور معمول در زمان‌های ویژه‌ای از سال، پایان پاییز و طی زمستان، رخ می‌دهد.
آنفولانزا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص آنفولانزا با نزدیک شدن به فصل سرما اهمیت بیشتری پیدا می کند. تشخیص آن با انجام آزمایش و بررسی علائم آنفولانزا صورت می گیرد. بیماری آنفولانزا با سرماخوردگی فرق دارد چون ویروس هایی که باعث آن می شوند از خانواده متفاوتی هستند. آنفولانزا توسط ویروس های خانواده ” ارتومیکسو ویروس ها” ایجاد می شود که به سه گروه (A,B,C) تقسیم می شوند. ممکن است آنفولانزا در کودکان، سالمندان و کسانی که مشکلات قلبی – عروقی و یا تنفسی دارند، با عفونت ریه (پنومونی یا ذات الریه) همراه شود. چنین حالتی در افراد سالم کمتر دیده می شود.
تشخیص آنفولانزا در مرحله با علائم کلینیکی فرد مشکوک انجام می شود و در صورت احتمال ابتلا به آنفولانزا آزمایش جهت تشخیص درخواست می شود. آنفولانزا می تواند خفیف تا شدید باشد و گاهی اوقات باعث مرگ فرد نیز بشود . آنفولانزا از سرماخوردگی به وجود می آید و معمولا ناگهانی اتفاق می افتد که با علائم زیر همراه می باشد :
✔ تب و لرز
✔ سرفه
✔ سوزش گلو
✔ آبریزش بینی یا بینی گرفته
✔ درد بدن یا عضلات
✔ سردرد
✔ خستگی
✔اسهال
✔استفراغ
آن چه که باید به آن توجه داشته باشیم این است که در تشخیص آنفولانزا ، تب برای تمام بیماران مبتلا به آنفولانزا اتفاق می افتد اما اسهال و استفراغ معمولا در کودکان بیشتر دیده می شود.
تصویر 1. علائم آنفولانزا
آنفولانزا چگونه درمان می‌شود؟
مراقبت و استراحت در خانه مهمترین چیزی است که برای تسکین نشانه‌های آنفولانزا نیاز هست. مصرف آنتی بیوتیک در بسیاری از موارد ابتلا به این بیماری اصلا ضرورتی ندارد، باوجود این، در برخی موارد و فقط به تشخیص و دستور پزشک، داروهای ضد ویروس برای کاهش مدت زمان بیماری و شدت نشانه‌ها نیز تجویز می گردد. این داروها به‌ویژه برای افراد مسن و کسانی که خطر شدت گرفتن پیامدهای بیماری در آنان بالاست، مفید هستند. مصرف این داروها را طی دو روز پس از بروز نخستین نشانه‌ها باید آغاز کرد
آیا ازبروز آنفولانزا می‌توان پیشگیری کرد؟
بیشتر مردم بدون مشکل جدی از این بیماری رهایی می‌یابند. این بیماری تنها برای تعدادی از افراد جامعه پرعارضه تر است، وزارت بهداشت هرگز واکسیناسیون همگانی را برای آنفلوآنزا توصیه نمی کند. رعایت نکات بهداشت فردی مهمترین راه پیشگیری از بیماری است. شستشوی مرتب دست ها با آب و صابون برای پیشگیری از آنفلوآنزا بسیار ضروری است، همچنین رعایت آداب تنفسی یعنی استفاده از دستمال در هنگام عطسه و سرفه و قرار دادن دستمال در کیسه پلاستیکی و سپس قرار دادن آن در سطل زباله اهمیت فوق العاده زیادی در پیشگیری از بیماری دارد.
رعایت فاصله حداقل یک متری با بیمار مبتلا به شدت توصیه می گردد و فرد مبتلا باید به اندازه کافی استراحت نماید، بنابراین از حضور در مدرسه یا محل کار تا زمانی که پزشک اجازه نداه است باید اکیدا خوددای شود. ضمنا لازم است افراد مبتلا به بیماری یا مشکوک به بیماری از بوسیدن و دست دادن با یکدیگر جدا خودداری کنند، از هرگونه خود درمانی خودداری نموده و به پزشک مراجعه نمایند
چه گروه هایی در معرض خطر بالای این بیماری هستند؟
افراد بالاتر از 65 سال، کودکان زیر 5 سال، مبتلایان به بیماری های قلبی و ریوی مزمن، خانم های باردار، مبتلایان به سرطان که تحت درمان هستند، مبتلایان به بیماری دیابت و نارسایی کلیه و کسانی که به هر دلیلی دچار نقص سیستم ایمنی هستند از جمله افراد در معرض خطر هستند که بیماری آنفلوآنزا در این افراد عارضه شدیدتری دارد و اگر بیماری به موقع و به درستی تحت درمان نگیرد، ممکنست حتی منجر به مرگ شود.
در چه کسانی تزریق واکسن بر حسب نظر پزشک معالج توصیه می شود؟
استفاده از واکسن به افراد در معرض خطر بیماری شدید آنفلوانزا مانند: افراد بالای ۶5 سال، افراد مقیم در آسایشگاه‌ها و اماکن نگهداری بیماران مزمن، بالغین و کودکان دارای بیماری مزمن ریوی و قلبی عروقی از قبیل آسم، بالغین و کودکان دارای بیماری‌هایی از قبیل بیماری‌های مزمن متابولیکی، نارسائی کلیوی هموگلوبینو پاتی‌ها، ضعف سیستم ایمنی- کودکان ۲۳ تا ۶ ماه، افرادی که به مدت طولانی تحت آسپرین درمانی بوده‌اند، زنانی که در فصول مختلف مستعد عفونت با ویروس آنفلوانزا در سه ماهه دوم و سوم حاملگی خواهند بود و همچنین افرادی که در معرض تماس بیماری آنفلوانزا قرار دارند از قبیل شاغلین در مراکز ارائه کننده خدمات بهداشتی- درمانی، شاغلین در اورژانس‌ها، شاغلین در مراکز گردشگری، پرسنل ارائه دهنده خدمات شهری (متوفیات- دفع زباله‌های عفونی) و کارکنان مرغداری‌ها (کارکنانی که در قسمت‌های ذبح و تکه نمودن و پرکندن و دفع اجساد مرغ‌ها فعالیت داشته‌اند) محدود می گردد.
تصویر2. تفاوت علائم سرماخوردگی و آنفولانزا
علائم سرماخوردگی :
✔ شروع علائم آن در عرض چند روز است .
✔ معمولا با سوزش و درد گلو شروع می شود و با سرفه خفیف تا متوسط همراه با خلط ،آبریزش بینی مکرر و به طور شایع همراه با عطسه و بعضی مواقع با خروج خلط ادامه دارد.
✔ گاهی کودکان سرماخورده دچار تب بالا نیز می شوند ولی تب به ندرت در بزرگسالان بروز می کند.
✔ سردرد به ندرت شدید می شود .
✔ درد عضلانی خفیف تا متوسط است و علائم بیماری ۳ تا ۲ روز شدید هستند و به تدریج خفیف می شوند.
✔ ضعف و خستگی کم می باشد.
✔ اسهال و شکم درد به ندرت پیش می آید.
✔ سرماخوردگی معمولا بین ۷ تا ۵ روز طول می کشد ولی سرفه ناشی از آن ممکن است ادامه یابد.
علائم آنفولانزا :
✔ علائم آن ناگهانی بروز می کند.
✔ گلو درد گاهی ، آبریزش بینی برخی اوقات ، سرفه تقریبا دائم و شدید که می تواند خشک و بدون خلط باشد.
✔ تب و لرز به صورت ناگهانی شروع می شود و دمای بدن به بیش از ۳۹ درجه می رسد.و با تعریق همراه است.
✔ سردرد می تواند بسیار شدید باشد.
✔ درد عضلات و مفاصل بسیار زیاد است .
✔ برخی از انواع آنفولانزا مانند نوع خاصی از ویروس آنفولانزای A که به آنفولانزای خوکیمعروف است .ممکن است با اسهال و استفراغ نیز همراه باشد.
✔ آنفولانزا معمولا بین ۷تا ۲ روز طول می کشد.
ممکن است آنفولانزا در کودکان ،سالمندان و کسانی که مشکلات قلبی -عروقی ویا تنفسی دارند با عفونت ریه (پنومونی یا ذات الریه ) همراه شود .چنین حالتی در افراد سالم کمتر دیده می شود.
