ﭘﺮﻭﺑﻴﻮتیک ها، ﻣﻴﻜﺮﻭﺍﺭﮔﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎﻱ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺻﻮﺭﺕ ﻣﺼﺮﻑ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻳـﺎ ﺣﻴـﻮﺍﻥ، ﺑـﺎ ﺍﺛـﺮ ﺑـﺮ ﺭﻭﻱ ﻓﻠﻮﺭﻣﻴﻜﺮﻭﺑﻲ ﺑﺪﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻋﻤـﺎﻝ ﺍﺛـﺮﺍﺕ ﻣﻔﻴـﺪ ﺑـﺮ ﺳـﻼﻣﺘﻲ ﻣﻴﺰﺑﺎﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ . ﺍﻛﺜـﺮ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴـﻚ ﻫـﺎ ﻣﺘﻌﻠـﻖ ﺑـﻪ ﮔـﺮﻭﻩ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺍﺯ ﺑﺎﻛﺘﺮﻱ ﻫﺎﻱ ﺍﺻـﻠﻲ ﻓﻠـﻮﺭ ﻣﻴﻜﺮﻭﺑـﻲ ﺭﻭﺩﻩ ﺍﻧﺴـﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﺴﻔﺮﮔﻲ ﺑﻲ ﺿﺮﺭﻱ ﺩﺍﺭﻧـﺪ ﺑﺎﻭﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻣﻔﻴﺪ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻫﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﻳﻦ ، ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻓﻠﻮﺭ ﻣﻴﻜﺮﻭﺑـﻲ ﺭﻭﺩﻩ ﻧﻘـﺶ ﻣﺤﺎﻓﻈـﺖ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﻴﻤـﺎﺭﻱ ﻫـﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺍﺯ ﺧـﻮﺩ ﻧﺸـﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ؛ ﺍﺛﺮ ﺍﺻﻠﻲ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﺜﺒﻴـﺖ ﻓﻠـﻮﺭﻣﻴﻜرﻭﺑﻲ ﺭﻭﺩﻩ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺮﻑ ﺩﺍﺋـﻢ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴـﻚ ﻫـﺎ ﺩﺭ ﻛـﺎﻫﺶ ﻣﻴـﺰﺍﻥ ﺑـﺮﻭﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻬـﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﺩﺭ ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻫـﺎﻱ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺑﺴﺘﺮﻱ ﺩﺭ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ، ﻛﻮﺩﻛـﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﺮ ﻣﺎﺩﺭ ﻣﺼﺮﻑ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ ) ﺑﺎﺭﺯﺗﺮ ﺍﺳﺖ . ﻓﺮﺍﻭﺭﺩﻩ ﻫﺎﻱ ﭘﺮﻭﺑﻴـﻮﺗﻴﻜﻲ ﺩﺭ ﺑـﺎﺯﺍﺭ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻗﺮﺹ، ﻛﭙﺴﻮﻝ، ﭘﻮﺩﺭ، ﻣﺎﺳـﺖ ﻫـﺎﻱ ﻏﻨـﻲ ﺷــﺪﻩ، ﺷــﻴﺮ ﻭ ﭘﻨﻴــﺮ ﺑــﻪ ﻓــﺮﻭﺵ ﻣــﻲ ﺭﺳــﻨﺪ . ﺍﻏﻠــﺐ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩﻧﺪ، ﺍﻳﻤﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻣﺼﺮﻑ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺍﻭﺭﺩﻩ ﻫـﺎ ﺭﺍ ﮔـﺰﺍﺭﺵ ﻛـﺮﺩﻩ ﺍﻧـﺪ، ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﺎﺭﺿﻪ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺁﺷﻜﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﻧـﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧـﺪ
انواع فرآورد های باکتریایی پروبیوتیک
1) فرآورده هــای لبنی بــه ویژه ماســت پروبیوتیک
2) فرآورده های غذایی غیر لبنی مانند شیرینی های پروبیوتیک
3) مکمل های غیر غذایی مثل پودر و كپسول
تصویر 1. محصولات پروبیوتیک
ویژگی های میکروارگانیسم های پروبیوتیک
1 – جز فلور طبیعی روده انسان باشد.
2- به صورت زنده و فعال و به تعداد كافی به روده برسند.
3- نســبت به اســید معده و نمک های صفراوی در روده کوچک مقاوم باشند.
4- توانایی اتصال به سلول های اپیتلیال روده را در رقابت با پاتوژن ها داشته باشد.
5-توانایی تولید ترکیبات ضد باکتری های مضر مثل تولید اسیدلاکتیک ،باکتریوسین و غیره را داشته باشند.
تصویر 2. باکتری های پروبیوتیک
ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺍﺛﺮ
ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎﺩﻱ ﺯﻳـﺎﺩﻱ ﺑـﺮﺍﻱ ﺗﻮﺟﻴـﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ها ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻴﺰﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑــﺮ ﺍﺧﺘﻼﻻﺕ ﮔﻮﺍﺭﺷﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ . ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻛﻠﻴﻪ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ باکتری ها ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺁﻥ ﻛﻮﻧﻮﻟﻴﺰﻩ ﺷـﺪﻥ ( ﺍﺳـﺘﻘﺮﺍﺭ ) ﺳـﺎﻳﺮ گونه های باکتریایی را در بدن مهار می کنند مقاومت در برابر کلونیزه شدن نامیده می شود. گونه های مختلف بیفیدوباکتر به عنوان عوامل مقاومت در برابر کلونیزه شدن باکتری های پاتوژن در روده بزرگ شناخته شده اند .
تصویر 3. مکانیسم عمل پروبیوتیک ها
ﻳﻚ ﺑﺎﻛﺘﺮﻱ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴﻜﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﭘﺎﺗﻮﮊﻥ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺭﺍ ﺑــﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴـﻢ ﻫاﻱ ﻣﺘﻔاﻭﺗﻲ ﻣﻬﺎﺭ ﻛﻨﺪ . ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﺍﺯ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻤ هاﯼ ﺍﺛﺮ ﭘﺮﻭﺑﻴﻮﺗﻴﻚ ﻫﺎ ﺑـﺮﺍﻱ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻴﺰﺑان در برابر بیماری های گوارشی در زیر آمده است:
1- تولید ترکیبات مهار کننده:
پروبیوتیک ها مواد مختلفی را تولید می کنند که هم بر روی باکتری های گرم مثبت و هم بر روی گرم منفی ها اثر مهار کننده دارند. این ترکیبات مهار کننده شامل : اسیدهای آلی نظیر استات، پروپیونات و بوتیرات، و ترکیبات باکتریوسن است. این مواد نه تنها تعداد سلول های زنده پاتوژن را کم می کنند بلکه ممکن است متابولیسم باکتری ها یا تولید سموم توسط آن ها را نیز تحت تاثیر قرار دهند.تولید باکتریوسن ها یا ترکیبات پروتئینی توسط باکتری های تولیدکننده اسید لاکتیک ، با فعالیت مهار کننده ویيه بر علیه گونه های باکتریایی بیش از همه مورد بررسی قرار گرفته است.
2- رقابت برای جایگاه های اتصال:
مهار رقابتی جایگاه های اتصال باکتریایی بر روی سطوح اپی تلیال روده، یک مکانیسم دیگر اثربخشی پروبیوتیک ها است. امروزه این مسئله پذیرفته شده است که بسیاری از پاتوژن های روده ای برای استقرار در روده متصل شوند. با توجه به این مسئله، تعدادی از گونه های پروبیوتیکی بدلیل توانایی اتصالشان به سلول های اپی تلیال انتخاب شده اند.
3- رقابت برای مواد غذایی:
رقابت برای مواد غذایی به عنوان یکی از مکانیسم های اثر پروبیوتیک ها پیشنهاد شده است. پروبیوتیک ها احتمالا از مواد غذایی که مورد مصرف باکتری های بیماری زا قرار می گیرد، استفاده می کنند. مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که میکروارگانیسم های روده ای ، در مقایسه با Clostridium difficile برای جذب گلوکز مونومریک ، N-acetyle-glucosamine و Sialic acid موجود در کولون کار آمدتر هستند.
4- از بین بردن گیرند های سموم:
مکانیسم فرضی که S.boulardii جانوران را بر علیه بیماری روده ای ناشی از C.difficile محافظت می کند،از بین بردن گیرنده های سموم در مخاط روده است.
5- تقویت سیستم ایمنی:
پروبیوتیک ها سرکوب تکثیر لنفوسیت ها و تولید سایتوکاین ها توسط سلول های T را تحت تاثیر قرار می دهند. مهم تر از همه اینکه پروبیوتیک ها این اثرات مثبت را بر روی سیستم ایمنی بدون ایجاد پاسخ التهابی مضر اعمال میکنند. در یک بررسی انجام شده بر روی افراد مسن L.bifidum acidphilus باعث تغییرات قابل ملاحظه ای در پاسخ های التهابی و ایمونولوژیک گردید. این پروبیوتیک ها نفوذپذیری التهابی روده را کاهش داده ولی تعداد لنفوسیت های B و T را تغییر ندادند. با این وجود، تعداد سلول های B در خون محیطی این افراد افزایش پیدا میکند. پروبیوتیک ها فاگوسیتوز را در افراد سالم و افراد آلژیک به طریقه متفاوتی متعادل میکنند.در افراد سالم یک اثر تحریک کننده سیستم ایمنی دیده می شود در حالیکه در افراد آلژیک کاهش پاسخ های التهابی مشاهده می شود.
پروبیوتیک ها و درمان بیماری های گوارشی
امیلی و همکاران در سال 2007 برای اولین بار دریافتند که پروبیوتیک Lactobacillus rhammosus GG قادر به تسریع ترمیم زخم معده است. یبوست به عنوان یک اختلال عملکردی معدوی- روده ای است که از پروبیوتیک ها به عنوان یک درمان و راهکار پیشگیری کننده استفاده میشود، به طوری که پروبیوتیک ها ، اسیدلاکتیک و اسید های چرب با زنجیره کوتاه را تولید میکنندکه PH کولون را کاهش داده و باعث افزایش انقباضات عضلات و حرکات دودی روده میشود. بعضی از گونه های پروبیوتیک میتوانند ترشح موکوسی را افزایش دهند و با تبدیل نمک های صفراوی آزاد آب زیادی به کولون کشیده ، مدفوع نرم و به دفع آن کمک میکنند. به عنوان مثال بیفدوباکتریوم اینفنتیس 35624 باعث کاهش التهاب روده ای ، بهبود درد شکمی ، نفخ و رفع مشکل حرکات روده ای می شود. بیفیدوباکتریوم DN-173010 معروف به کوتاه کننده زمان عبور مدفوع در افراد سالم است. شیر تخمیر شده حاوی بیفیدوباکتریوم لاکتیس DN-173010 باعث بهبود توالی دفع میشود.
هلیکوباکتر پیلوری و پروبیوتیک ها
هلیکوباکتر پیلوری یک عامل مهم برای توسعه بیماری زخم معده، آدنوکارسینومای معده و لنفوم MALT میباشد. طرح های درمانی برای ریشه کن کردن باکتری ها بر اساس آنتی بیوتیک های دوگانه و مهارکننده پمپ پروتون است و با وجود بسیاری از بهبود های درمانی در درمان ریشه کن سازی H.pylori هنوز هم در کشور های توسعه یافته با میزان بالای عفونت همراه است. مقاومت به باکتری و وقوع عوارض جانبی یکی از شایع ترین علل شکست در درمان ضدهلیکوباکتر پیلوری است، مطالعات متعدد نشان داده اند که برخی از سویه های پروبیوتیک میتوانند فعالیت مهاری در برابر H.pylori را نشان دهند.علاوه بر این ، برخی از گونه های پروبیوتیک میتوانند عوارض جانبی ناشی از درمان آنتی بیوتیکی را کاهعش دهند و در نتیجه افزایش میزان هلیکوباکتر پیلوری را کاهش دهند. Homan و همکاران در سال 2015 در مطالعه بر روی مفید بودن پروبیوتیک ها در ریشه کن کردن هلیکوباکتر پیلوری به اینت نتایج دست یافتند که پروبیوتیک های خاصی مانند S.boulardii و L.johnsonni La1 در دوزهای مشخص احتمالا میتوانند بار باکتریایی را کاهش دهند ، اما بطور کامل باکتری H.pylori را نابود نمی کند.
تصویر 4. تصویر میکروسکوپی Lactobacillus johnsonii
تصویر 5. تصویر میکروسکوپی Saccharomyces boulardii
عفونت ادراری و واژینال
پروبیوتیک ها در درمان واژینوز و عفونت ادراری باکتریایی موثر می باشند، به طوری که در Bacterial Vaginosis که شایع ترین عفونت واژن در جهان می باشد با حذف لاکتوباسیل بومی همراه می باشد. فلور واژن توسط چندین گونه از لاکتوباسیل تشکیل شده که مطالعات نشان می دهد در افراد دچار عفونت توسط Gardneralla vaginalis و Candida albicans می شود، استفاده از سویه ی L.rhamnosus strain Lcr35 موثر است. امروزه پژوهشگران با استفاده از پروبیوتیک ها به جلوگیری از تولید و حذف بیوفیلم پرداخته اند.
تصویر 6. عفونت واژینال و پروبیوتیک ها
تقویت سیستم ایمنی بدن
پروبیوتیک ها از جمله لاکتوباسیلوس ها ، باعث مهار رشد بسیاری از انواع سلول های پاتولوژیک می گردند. این گروه از باکتری ها باعث افزایش پاسخ ایمنی میزبان شده و همچنین اثرات پیشگیری کننده در ابتلا به سرطان و نیز مهار کنندگی در رشد تومور سرطانی را دارند. مطالعات نشان می دهد که اجزای سلولی لاکتوباسیلوس ها شامل سلول کامل ، سلول های کشته شده توسط حرارت ، دیواره سلولی، پپتیدوگلیکان و عصاره سیتوپلاسمی دارای عملکرد های متفاوتی به هنگام مجاور شدن با سلول های سرطانی هستند. همچنین مطالعات نشان می دهند، لاکتوباسیلوس روتری باعث القا ترشح عواملی می شود که سبب آپوپتوزیس در سلول های لوسمی میلوییدی میگردد.
پروبیوتیک ها در سطوح متعددی بر روی سیستم ایمنی تاثیر می گذارند که ازجمله می توان افزایش سطح سیتوکاین ها و ایمنوگلوبولین ها ، افزایش تکثیر سلول های مونونوکلئاز، فعال کردن ماکروفاژها، افزایش فعالیت سلول های Natural Killer تعدیل خودایمنی و تحریک ایمنی در برابر باکتری های بیماری زا و پروتوزوآها را نام برد. استفاده از چند پروبیوتیک باعث تاثیر بیشتر و اثر سینرژیک در پاسخ ایمنی دارد مانند زمانی که تلفیقی از لاکتوباسیلوس ها و بیفیدوباکتر ها مصرف شود.
نقش پروبیوتیک ها در سلامت دهان و دندان
پیشگیری از عفونت کاندیدیایی، کاهش پوسیدگی های دندانی، درمان بیماری های پریودنتال ، بهبود خشکی دهان منتشر شده است. در مطالعه ی اثرات ضد پوسیدگی پروبیوتیک ها را به اثر بازدارندگی ارگانیسم های پروبیوتیک از تشکیل بیوفیلم، کاهش تولید گلوکان توسط استرپتوکوک موتانس ، کاهش رشد باکتری های کاریوژنیک نسبت داده اند. هالیتوزیس یا بوی بد دهان مشکل شایعی است که جمعیت بزرگی از افراد بزرگسال به آن مبتلا هستند . مصرف فرآورده پروبیوتیک می تواند به عنوان یک روش موثر برای بهبود هالیتوزیس با منشا دهانی در نظر گرفته شود
تاثیر پروبیوتیک بر دیابت
اثری که پروبیوتیک ها بر سوخت و ساز گلوکز می گذارند به احتمال زیاد ناشی از ویژگی های تعدیل ایمنی توسط آن ها می باشد. بنابراین به نظر می رسد پروبیوتیک ها علاوه بر افزایش سطح سلامت می توانند باعث کاهش قند خون در افراد دیابتی شوند و می توانند به عنوان درمان کمکی عمل کنند و جایگزین تزریق انسولین و داروهای دیابتی شوند تا بتوانند مشکلات تزریق انسولین ، هزینه های بالای درمان و اثرات جانبی دارو هارا از بین ببرند.
تاثیر پروبیوتیک بر کبد و بیماری های کبدی
پروبیوتیک ها با کاهش فعالیت اوره آز باکتریایی باعث کاهش آمونیاک در سیستم پرتال می شوند همچنین با کاهش PH و کاهش نفوذپذیری روده از جذب آمونیاک می کاهند. پروبیوتیک ها از جذب سموم جلوگیری کرده و با کاهش جذب آمونیاک و سموم سبب کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو شده، در نتیجه به درمان بیماری های کبدی کمک و از ابتلا به بیماری های کبدی نیز پیشگیری می کند.
آیا پروبیوتیک عوارض جانبی دارد؟
پروبیوتیکها به طور کلی بی‌خطر محسوب می‌شوند. با این حال، برخی از خطرات مرتبط با مکمل‌ها وجود دارد. اگر بیماری پزشکی داشته باشید که سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند، اخیراً جراحی شده یا سایر بیماری‌های جدی پزشکی داشته باشید، این خطرات افزایش می‌یابند.
خطرات غیرممکن شامل موارد زیر هستند:
- ایجاد عفونت
- ایجاد مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها.
- تولید محصولات جانبی مضر از مکمل پروبیوتیک.
بهترین مواد غذایی پروبیوتیکی
وقتی دنبال غذاهای پروبیوتیکی هستید، غذایی را انتخاب کنید که میکروب‌های زنده داخل آن از نظر فنی پروبیوتیک باشند. نمونه‌هایی از غذاهای پروبیوتیکی عبارتند از:
ماست
یکی از مشهورترین منابع پروبیوتیکی، ماست پروبیوتیک است. بر اساس مطالعات پروبیوتیک موجود در ماست به بیمارانی که مشکلات گوارشی دارند کمک میکند. پروبیوتیک داخل ماست طی فرایند تخمیر آن تولید میشود، اما هر ماستی مقدار کافی پروبیوتیک ندارد یا پروبیوتیک آن لزوما مزایایی برای سلامتی ندارد. به همین منظور ماست‌های پروبیوتیکی که اخیرا در بازار تولید می‌شوند، گزینه خوبی برای فراهم کردن مقدار پروبیوتیک روزانه شما است. هنگام مصرف این محصولات پروبیوتیکی حتما به برچسب پروبیوتیک روی محصول و ذکر نام پروبیوتیک‌هایی که در محصول وجود دارد، دقت کنید.
تصویر 7. ماست پروبیوتیک
کلم ترش غیر پاستوریزه
کلم ترش غیرپاستوریزه چون حین فرایند پاستوریزه شدن بسیاری از باکتری‌هی خوب و فعال از بین می‌روند. کلم ترش و غذاهای کره‌ای مثل کیمچی حاوی ویتامین‌هایی هستند که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند.
تصویر 8. کلم ترش
سوپ میسو
سوپ میسو یک غذای ژاپنی است. این سوپ به شیوه سنتی از تخمیر دانه‌های سویا با نمک و نوعی قارچ به نام کوجی ساخته شده است که به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک میکند. میسو سرشار از پروبیوتیک و ویتامین B و آنتی‌اکسیدان است.
تصویر 9. سوپ میسو
کفیر
کفیر نوعی دانه پروبیوتیک طبیعی سرشار از ویتامین‌های گروه B، کلسیم، منیزیم و فسفر و ویتامین K و چندین مخمر مفید است که برای تقویت ایمنی و افسردگی، هضم و اختلال در خواب و افسردگی مفید است.
تصویر 10. کفیر
نان خمیر ترش
نان خمیر ترش به وسیله تخمیر طولانی مدت خمیر با استفاده از لاکتوباسیلوس و مخمرهایی که به طور طبیعی رخ می‌دهند تولید می شود. این نان در مقایسه با نان‌های درست شده با استفاده از مخمرهای کشت داده شده، معمولا طعم ترش ملایمی دارد که ناشی از اسید لاکتیک تولید شده توسط لاکتوباسیلوس است.
تصویر 11. نان خمیر ترش
ترشی خیار
ترشی‌هایی حاوی پروبیوتیک هستند که به صورت طبیعی یعنی با نمک دریایی و آب ترش شوند. توجه کنید که ترشی‌ای که با سرکه درست میشود حاوی پروبیوتیک‌های زنده نیست.
تصویر 12. ترشی خیار
تمپه
تمپه محصول تخمیری سویا است. این غذای اندونزیایی دارای پروبیوتیک‌های طبیعی است. تمپه دارای پروتئین بالایی است و اغلب آن را از نظر عطم و طعم شبیه قارچ می‌دانند.
