کیت آزمایشگاهی چیست؟
کیت های آزمایشگاهی، تست های تشخیصی آزمایشگاهی (IVD) هستند که روش برجسته ای برای بررسی و شناسایی اطلاعات بیماری ها می باشد، تا در کمترین زمان و با بیشترین دقت و صحت، وضعیت بدن انسان را بررسی کنند.
کیت های آزمایشگاهی یا تحقیقاتی توسط کمپانی های سازنده با توجه به اهداف انجام آزمایش و تحقیقات مربوطه و با تکیه بر کاربرد آن در زمینه های مختلف آزمایشگاهی و پزشکی به بازار ارائه می‌شود.
کاربرد کیت آزمایشگاهی
این کیت های (kit) تشخیصی برای آزمایش نمونه های بدست آمده از بدن انسان (خون ، ادرار و بافت) استفاده می شوند تا اطلاعاتی را برای اهداف غربالگری، تشخیص یا نظارت بر درمان ارائه دهند ، یک وسیله پزشکی تشخیص آزمایشگاهی است اگر آن یک ماده معرف، کالیبراتور، مواد کنترل کننده، کیت، مخزن نمونه، نرم افزار، ابزار، دستگاه، تجهیزات یا سیستم باشد، چه به تنهایی و چه در ترکیب با سایر کالاهای تشخیصی برای مصارف آزمایشگاهی استفاده می شود.
تشخیص آزمایشگاهی (IVD)، دستگاه های پزشکی یا کیت هایی (kit) هستند که برای اندازه گیری برخی پارامترها از یک نمونه به منظور ارائه اطلاعات پیش آگهی، تشخیص عفونت و درمان در مورد آن پارامتر استفاده می شوند. در واقع کیت ها برای تعیین وضعیت سلامتی در نظر گرفته شده اند، بنابراین به منظور تأیید بیماری و یا عدم بیماری کیت های تشخیصی آزمایشگاهی ضروری هستند. بیشتر کیت های تشخیصی برای ارزیابی بیوشیمیایی و بررسی کیفی آنتی ژن یا آنتی بادی در نظر گرفته شده اند. قابل ذکر است که اکثر کیت های تشخیصی بالینی بر پایه الایزا می باشند.
انواع کیت آزمایشگاهی
1- کیت های تشخیصی:
این نوع کیت ها معمولا در آزمایشگاه های بالینی و پاتولوژی کاربرد دارند، ۵ نوع کیت تشخیصی پرکاربرد عبارت اند از:
✔ کیت تشخیص بارداری:
معمولا بانوان در اولین مرحله برای تشخیص بارداری خود، از کیت های تشخیصی استفاده می کنند. البته این روش خیلی دقیق نیست. این تست با ادرار انجام می گیرد.
تصویر1. کیت تشخیص بارداری
✔ کیت تشخیص بیماری های عفونی:
این نوع کیت ها کاربرد بسیار فراوانی دارند و برای تشخیص بیماری هایی مانند سرخچه، هپاتیت B و C و … به کار گرفته میشوند.
✔ کیت تشخیص بیماری های قلبی:
یکی از پرکاربرد ترین کیت ها، کیت های تشخیص بیماری قلبی ست. این ابزار بدنه ی چوبی و قطعات الکتریکی دارد و سر آن نانو حسگرهایی دارد که نمونه بزاق فرد روی آن قرار می گیرد.
✔ کیت تشخیص کرونا:
امروزه به دلیل شیوع کرونا، این نوع کیت به تولید انبوه رسید. این نوع کیت از طریق بزاق، خون و .. بیماری را تشخیص می دهد.
تصویر 2. کیت تشخیص کرونا
✔ کیت تست اعتیاد:
استفاده از این نوع کیت، یکی از ساده ترین و سریع ترین تست های تشخیص اعتیاد است. عملکرد این تست ها بر پایه ی تشخیص مواد و داروهایی ست که در ادرار فرد وجود دارد.
2- کیت های آزمایشگاهی تحقیقاتی
این نوع کیت ها در علم زیست شناسی کاربرد دارد و بسته به نیاز، انواع مختلفی دارد. مهمترین کیت های تحقیقاتی، کیت های سلولی، مولکولی و ژنتیکی می باشد.
✔ کیت PCR:
کیت pcr، مخفف polymerase chain reaction، یکی از پرکاربردترین کیت های تحقیقاتی است. pcr یک زنجیره از واکنش های شیمیایی است. در واقع توسط pcr، یک نسخه بسیار کم از ماده شیمیایی، به تعداد بسیار زیادی تکثیر می‌شود و روی آن پژوهش انجام می‌گیرد. این کیت های pcr با دما کار می‌کند. موادی مانند بافر، نوکلئوتیدهای آزاد، پرایمر، آنزیم و آب مقطر در این محیط ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزایای این کیت ها میتوان از ارزان بودن، آسانی انجام، تخصصی و سریع بودن نام برد.
✔ کیت های الایزا:
این نوع کیت ها قابل استفاده برای مطالعات سلولی می باشد. اساس کار این کیت ها، واکنش بین آنتی ژن و آنتی بادی می باشد.
کیت های الایزا به چهار دسته تقسیم میشوند: الایزای مستقیم، الایزای غیرمستقیم، الایزای ساندویچی و الایزای رقابتی.
تصویر 3. کیت تحقیقاتی الایزا
✔ کیت استخراج:
این نوع کیت ها برای جداسازی DNA-RNA و پروتئین از سلول ها مورد استفاده قرار می گیرد. اساس کار این کیت ها به اینگونه است که خون، بافت تازه و یا فریز شده، سرم، عصاره گیاه و .. از ماده استخراج شده و در انواع تکنیک ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
✔ کیت های آمینواسید:
این کیت ها در پروژه هایی مانند صنایع دارویی، صنایع غذایی و … بسیار کاربرد دارند.
* توجه داشته باشید که کیت تشخیصی کرونا آنچنان دقیق نیست. اگر از وارد شدن ویروس به بدن شما مدت زمان کمی گذشته باشد، ممکن است نتیجه به طور کاذب منفی شود.
*در کیت های تشخیص بارداری، امکان خطا زیاد است. در واقع ممکن است نتیجه به طور کذب مثبت و یا منفی شود.