لوله گاما چیست؟
لوله گاما یکی از انواع لوله های آزمایش می باشد که جهت استفاده در دستگاه گاما کانتر نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این لوله ها قابلیت استریل شدن با استفاده از اشعه گاما و موارد دیگر را دارند. لوله گاما باید دارای مقاومت کافی برای قرار گرفتن در دستگاه سانتریفوژ باشد.
لوله گاما از ابتدای قرن نوزدهم به منظور آزمایش های مختلف در مقیاس کوچک مورد استفاده قرار گرفته است که طیف گسترده ای از کاربرد های عملی در شیمی، علوم زیستی، پزشکی و … دارند.
لوله گاما یکی از انواع لوله‌های آزمایش است که لوله نمونه یا لوله کشت نیز نامیده می شود. این لوله برای استفاده در دستگاه گاما کانتر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سال های گذشته از دستگاه گاما کانتر برای تکنیک رادیوایمونواسی RIA استفاده می شد. دستگاه گاما کانتر فرآیند های سنتی را به صورت اتوماتیک انجام می دهد واین امر باعث می شود که نتایجی دقیق و سریع به دست بیاید. لوله های گاما قابلیت استریل شدن با استفاده از اشعه گاما و موارد دیگر را دارند. در حال حاضر کاربرد اصلی لوله های گاما در جداسازی سرم است به همین دلیل لوله گاما باید مقاومت کافی برای قرار گرفتن در دستگاه سانتریفوژ را داشته باشد. داخل لوله‌های آزمایشی گاما هیچ گونه ماده افزودنی ضد انعقادی یا تسریع کننده انعقاد وجود ندارد. لوله‌ها باید مقاومت بالایی در برابر مواد اسیدی و حلال‌ها داشته باشند. علاوه بر آن بخش انتهایی لوله‌ها باید ضخامت بیشتری داشته باشد تا در مقابل فشار وارد آمده در دستگاه سانتریفوژ مقاومت کافی داشته باشند.
کف کروی لوله های آزمایش، به دلیل عدم وجود گوشه ها، در زمان ریختن محتویات لوله آزمایش مانع از دست رفتن جرم می‌شود. به علاوه این ساختار تمیز کردن آن را آسان تر می‌کند.
لوله های گاما کاربرد های زیادی در انواع فعالیت های آزمایشگاهی دارد. این لوله ها برای خونگیری، نقل و انتقال نمونه ها، نگهداری مواد شیمیایی یا آلی، مخلوط کردن و مشاهده مواد و همچنین تست های رقت سازی و آزمایش های رادیوایمنواسی استفاده می گردد.
لوله گاما مقاومت زیادی در برابر گرما و خوردگی دارند، شیشه این نوع از لوله ها از جنس پیرکس است که می توان آن ها را بر روی شعله قرار داد، البته لوله های گامای شفاف که برای کشت مورد استفاده قرار می گیرند معمولاً از پلاستیک شفاف هستند.
از دیگر ویژگی های لوله های گاما می توان به مقاومت و کیفیت مناسب این لوله ها اشاره کرد، کیفیت بالای این لوله ها برای این است که بتوان آن را در دستگاه های مختلف در دور بالا قرار داد، زیرا زمانی که دستگاه سانتریفیوژ شروع به چرخیدن می کند وزن اجسام داخل آن چندین برابر افزایش خواهد یافت.
از این نوع لوله های خون گیری در آزمایشگاه های تشخیص طبی و پاتولوژی برای تست های بیوشیمی و سرولوژی و اندازه گیری برخی از پارامترهای شیمیایی خون مانند قند خون، کلسترول، تری گلسیرید، اوره، آنزیم ها، تست های کبد، کراتینین و املاح خون مانند پتاسیم، سدیم و… استفاده می شود.
برای انجام آزمایش خون، باید نمونه بیمار به یکی از چهار حالت زیر آماده سازی شده و برای بررسی در اختیار تکنسین های آزمایشگاه قرار بگیرد:
خون کامل: خون به وسیله سرنگ گرفته شده و بدون انجام سانتریفیوژ و جداسازی اجزای آن، مستقیماً برای انجام آزمایشات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سرم: خون لخته شده در دستگاه سانتریفیوژ قرار می گیرد. سرم، بدون گلبول‌های قرمز، سفید و پلاکت‌هاست. لازم به ذکر است از آنجایی‌که این خون لخته شده است پروتئین‌های دخیل در امر لخته سازی نیز در سرم قابل اندازه‌گیری نمی‌باشند.
پلاسما: پلاسما از سانتریفیوژ خون لخته نشده بدست می آید. در پلاسما تمام پروتئین‌های خونی جهت انجام ازمایشات وجود دارد. هنگامی که خون لخته نشده (همراه با مواد ضد انعقاد و یا بدون آنها) را سانتریفیوژ می کنیم، خون به سه بخش تقسیم می‌شود که قسمت رویی آن پلاسما می‌باشد.
بافی کوت: به قسمت میانی از خون لخته نشده گفته می‌شود. این بخش که شفاف بوده و حجم کمی از کل لوله خون گیری را شامل می‌شود، حاوی گلبول‌های سفید خونی و پلاکت ها می باشد.
نکات قابل توجه:
در سرم، پروتئین های فیبرین و فیبرینوژن حضور ندارند زیرا در طی عمل لخته سازی به کار برده شده اند.
از آنجایی که پلاکت ها در هنگام لخته شدن از خود پتاسیم آزاد می کنند، مقدار پتاسیم سرمی از پتاسیم پلاسمایی بیشتر خواهد بود.
مقدار پروتئین سرمی از پروتئین پلاسمایی کمتر خواهد بود، زیرا مقداری از آنها طی عمل لخته سازی رسوب کرده و یا به دلایل دیگر در سرم حضور ندارند.
در لوله حاوی پلاسما پروتئین های بیشتری حضور دارند. از آنجایی که گلبول های قرمز در ته لوله رسوب کرده اند از این لوله برای تست هایی نظیر CBC استفاده خواهد شد.
از پلاسما برای آزمایش های اندازه گیری پروتئین ها و فاکتور های انعقادی مانند فیبرین،PT، PTT و … استفاده می شود.
در سرم، میکروارگانیسم ها، الکترولیت ها، آنتی بادی ها، آنتی ژن ها، هورمون ها و اگزوژن ها موجود هستند.
چند نوع لوله گاما وجود دارد؟
لوله های گاما در دو نوع شفاف و مات تولید می‌شوند. جنس لوله های براق از ماده پلی استایرن است و برای ضدعفونی کردن آن می‌توان از پرتوی گاما و گاز اتیلن استفاده کرد. لوله های گامای شفاف برای نگهداری و ترکیب و گرم کردن مواد شیمیایی مایع یا جامد مورد استفاده قرار می دهند، و آن ها را برای استفاده در آزمایشگاه های پاتوبیولوژی برای کشت مناسب می کند.
لوله آزمایش گاما نوع مات از پلی پروپیلن ساخته می‌شود و برای ضد عفونی کردن آنها از گاز اتیلن اکساید استفاده می شود. لوله های لوله گاما پلاستیکی را با استفاده از مواد مختلفی به راحتی می توان ضدعفونی و تمیز کرد.
مزایای استفاده از لوله های گاما چیست؟
لوله های گامای شفاف تحمل فشار سانتریفیوژ تا 1500 دور در دقیقه را دارا هستند.
لوله های گامای مات تحمل فشار سانتریفیوژ تا 3000 دور در دقیقه را دارا هستند.
لوله مات دارای قابلیت اتوکلاو می باشند.
درپوش لوله های گاما، کاملا آب بند و گازبند شده است. وجود این درپوش ها می تواند نمونه ها را از تبخیر شدن حلال آنها محافظت کند. همچنین از آنها در مقابل گرد و خاک، باکتری یا ناخالصی هایی که منشا آنها از محیط بوده نیز محافظت کند و راه های انحلال گازهای مختلف به نمونه را مسدود می کند. در واقع انحلال گازها می تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بیومولکول ها را تغییر دهد. لوله های پلاستیکی مزایای متعددی دارند که یکی از آنها، انعطاف پذیری در مقابل اکثر مواد شیمیایی مورد استفاده در اغلب آزمایش ها می باشد.
درب لوله های گاما به آسانی باز و بسته می شود.
لوله های گاما نسبت به لوله های شیشه ای، ارزان تر و به صرفه تر هستند.
استفاده از لوله های گاما در فرآیند جاسازی سرم آسان است.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.