دیابت نوع 1 و 2
بیماری قند(Diabetes) یا دیابت یکی از شایعترین بیماری‌های متابولیکی است. علامت مشخصه در انسان های بالغ آن میزان قند خون بالای 120 میلی‌گرم در دسی لیتر در حالت ناشتا است و از دیگر نشانه‌های آن پرخوری و پرنوشی است. دیابت در اثر کاهش تولید انسولین در بدن یا کم شدن اثر انسولین در سوخت و ساز مواد قندی حاصل می‌شود (انسولین باعث می‌شود قند یا مهمترین منبع انرژی در بدن مورد استفاده قرار گیرد که در لوزالمعده یا پانکراس تولید می‌شود). اصولاً بیماری دیابت به دو صورت بیماری دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 دیده می‌شود.
دیابت نوع 1 (وابسته به انسولین)
معمولاً قبل از 30 سالگی ظاهر می‌شود و علت آن فقدان یا کمبود انسولین می‌باشد، اکثر این بیماران لاغر می‌باشند و نیاز به تزریق انسولین دارند.
دیابت نوع 2 (غیر وابسه به انسولین)
معمولاً در بزرگسالی (سنین بالای 40 سال) دیده می‌شود. تقریباً 3/2 این اشخاص چاق می‌باشند. در بروز دیابت نوع 2 عوامل متعددی چون اضافه وزن و چاقی (بخصوص چاقی داخل شکمی) عدم فعالیت بدنی، سن بالای 40 سال، رژیم غذایی نامناسب (غذای پر کالری و غیر مغذی) و وراثت نقش دارد. بیماری قند و رژیم غذایی دو مسئله کاملاً وابسته به هم هستند. در درمان دیابت رژیم غذایی و ورزش یکی از درمانهای اصلی برای بیماران به این بیماری به شمار می‌رود و داروی پایین آورنده قند خون به عنوان یک درمان کمکی (نه یک درمان اصلی) در کنار رژیم غذائی مناسب و ورزش به کار گرفته می‌شود.
در دیابت، سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز کامل گلوکز کاهش می‌یابد از این‌رو میزان قند خون افزایش یافته که به‌آن هایپرگلیسمیHypoglycemia) ) می‌گویند.
وقتی این افزایش قند در دراز مدت در بدن وجود داشته باشد، سبب تخریب رگ‌های بسیار ریز در بدن می‌شود که می‌تواند اعضای مختلف بدن همچون کلیه، چشم و اعصاب را درگیر کند. همچنین دیابت با افزایش ریسک بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط مستقیمی دارد.
انواع دیگر دیابت ها عبارتند از: نواقص ژنتیکی سلول‌های بتا، اختلال ژنتیکی عملکرد انسولین، بیماری‌های پانکراس برون‌ریز، اختلالات غدد درون‌ریز، دیابت در اثر داروها یا مواد شیمیایی، عفونت‌ها و سایر سندرم‌های ژنتیکی.
در مراحل ابتدایی
در مراحل ابتدایی ممکن است دیابت بدون علامت باشد. بسیاری از بیماران به طور اتفاقی در یک آزمایش یا در حین غربالگری شناسایی می‌شوند. با بالاتر رفتن قند خون، علائم دیابت آشکارتر می‌شوند.
پرادراری، پرنوشی، پرخوری، کاهش وزن با وجود اشتهای زیاد،خستگی و تاری دید از علایم اولیه شایع دیابت است. بسیاری از بیماران در هنگام تشخیص بیماری چندین سال دیابت داشته‌اند و حتی دچار عوارض دیابت شده‌اند.
در کودکان دچار دیابت نوع یک علایم معمولاً ناگهانی بارز می‌شوند، این افراد معمولاً قبلاً سالم بوده و چاق نبوده‌اند. در بزرگسالان این علایم معمولاً تدریجی‌تر بارز می‌شوند. عارضه کتواسیدوز ((Diabetic ketoacidosis می‌تواند به عنوان علامت شروع کننده بیماری هم در دیابت نوع یک بارز شود. در دیابت نوع دو معمولاً فرد تا سال‌ها بدون علامت است. علایم معمولاً خفیف هستند و به طور تدریجی بدتر می‌شوند. در نهایت فرد دچار خستگی مفرط و تاری دید شده و ممکن است دچار دهیدراتاسیون شود. در این بیماران عارضه کتواسیدوز به علت تولید انسولین اندک کمتر دیده می‌شود. با این حال قند خون می‌تواند به مقادیر بسیار بالایی افزایش یابد و فرد دچار عارضه شوک هایپراوسمولار (Hyperosmolar hyperglycemic state (HHS)) شود.
عوارض دیابت
عوارض دیابت ممکن است حاد و یا مزمن باشد. در حالت حاد به سه شکل: کتواسیدوز دیابتی /(Diabetic ketoacidosis (DKA))سندرم هایپراسمولار هیپرگلیسمیک (Hyperosmolar hyperglycemic state (HHS))/ هیپوگلیسمی (Hypoglycemia) ظاهر می شود. در حالت مزمن به دو دسته: عوارض میکروواسکولار (شامل رتینوپاتی (نابینایی)، نفروپاتی (آسیب‌های گلومرول و دفع آلبومین) و نوروپاتی (کاهش یا ازدست دادن حس درد)) و عوارض ماکروسکولار ( این شامل سکته مغزی، بیماری عروق کرونر و بیماری‌های عروق محیطی ) تقسیم می شود.
آشنایی با علائم دیابت
این سوال بسیاری از افراد می باشد که چگونه می توانم تشخیص دهم که دیابت دارم؟ به طور کلی بیشتر علائم اولیه دیابت ، ناشی از سطوح بالای گلوکز است که بیشتر از حد معمول می باشد. این علائم هشدار دهنده می تواند آنقدر خفیف باشد که شما متوجه آن ها نشوید، به ویژه در مورد دیابت نوع 2 . به همین دلیل برخی از افراد تا زمانی که به آسیب های طولانی مدت ناشی از این بیماری مبتلا نشوند، متوجه نمی شوند که به دیابت نوع 2 مبتلا شده اند. اما در دیابت نوع 1 ، علائم معمولاً به سرعت ، در عرض چند روز یا چند هفته ظاهر می شود و علائم دیابت معمولا شدیدتر است
به طور کلی این علائم در افراد مبتلا به دیابت دیده می شود :
- گرسنگی و خستگی : بدن شما غذایی را که می خورید به گلوکز تبدیل می کند که سلول های شما برای تامین انرژی از آن استفاده می کنند. اما سلول های شما برای دریافت گلوکز به انسولین نیاز دارند. در افراد دیابتی بدن فرد به اندازه کافی انسولین تولید نمی کند یا سلول های بدن در برابر انسولینی که تولید می شود مقاومت می کند و گلوکز نمی تواند وارد سلول ها شود و فرد از انرژی کافی برخوردار نخواهد بود؛ که این منجر به ایجاد حس گرسنگی و خستگی بیش از حد معمول در افراد دیابتی می شود.
- تکرر ادرار و احساس تشنگی بیشتر : افراد معمولی باید بین چهار تا هفت بار در 24 ساعت ادرار کنند ، اما در افراد مبتلا به دیابت تعداد دفعات دفع ادرار بیشتر است. چرا؟ به طور معمول ، هنگام عبور مایعات مصرفی از کلیه ها ، گلوکز دوباره جذب می شود. اما وقتی قند خون بالا می برد ، کلیه ها ممکن است نتوانند همه آن گلوکز را به بدن بازگرداند. این امر باعث می شود در بدن ادرار بیشتری تولید شود. در نتیجه تکرر ادرار اتفاق می افتد. از آنجا که فرد بسیار ادرار می کند ، بسیار بیشتر هم تشنه می شود. وقتی مجددا هر چه بیشتر می نوشید ، بیشتر ادرار می کنید.
- خشکی دهان و خارش پوست : از آنجا که بدن ، از مایعات برای دفع ادرار و سموم بدن استفاده می کند ، در افراد دیابتی که میزان دفع مایعات از بدن بیشتر است، رطوبت کمتری به سایر اندام های بدن می رسد و ممکن است بدن دچار کم آبی شود و این منجر به خشکی دهان و خارش پوست نیز می شود.
- تاری دید : تغییر سطح مایعات در بدن می تواند عدسی چشم را متورم کند. در نتیجه آن ها تغییر شکل می دهند و نمی توانند به درستی نور را در نقطه کانونی متمرکز کنند و این منجر به تاری دید می شود.
-
-
علائم دیابت نوع 2
- عفونت های مخمری
- زخم ها یا بریدگی هایی که دیر بهبود می یابند
- درد یا بی حسی در پا یا ساق پا
علائم دیابت نوع 1
- کاهش شدید وزن
- حالت تهوع و استفراغ
قند خون پیش از غذا
قند خون “Preprandial” یا قند خون بلافاصله قبل از خوردن غذا ، معیار مهمی از نحوه اثر و عملکرد درمانهای ضد دیابت شما است و تعیین این عدد به شما و به پزشک معالج شما در تعیین نوع درمان دیابت بسیار کمک کننده است.
قندخون پس ازغذا
این عدد نشان دهنده قند خون 1 تا 2 ساعت بعد از مصرف غذا یا میان وعده است. همانند میزان قند خون قبل از مصرف غذا ، این عدد هم بسیار مهم بوده و می تواند کمک زیادی به تنظیم داروها و کنترل قند خون بکند.
